Geiser / Geisers
Natuurlijk is een geiser eigenlijk geen boiler, deze heeft immers geen voorraad. Maar omdat het wel een apparaat is om warmwater te bereiden kan deze natuurlijk hier niet ontbreken. Inmiddels zijn de oude geisers uit het beeld verdwenen en vervangen door toepassing van een combi-ketel of close in boiler. Er zijn nog wel moderne badgeisers.
Het water wordt in de geiser meestal verwarmd door middel van aardgas, soms propaan of butaan, maar er zijn ook geisers die gebruik maken van elektriciteit. De naam is afgeleid van de warmwaterbron in de natuur die men al ‘geiser’ noemde. Een geiser is echter een warmwatertoestel waarbij het water pas wordt opgewarmd op het moment dat dit benodigd is, dit in tegenstelling tot de boiler waar een op temperatuur gehouden hoeveelheid warm water in een geïsoleerd vat is opgeslagen. Men noemt een geiser daarom een doorstroomtoestel en een boiler een voorraadtoestel. Vroeger was de geiser in veel Nederlandse woningen te vinden, langzaam is deze uit de keuken verdwenen. Dit komt enerzijds vanwege de populariteit van de combiketel en anderzijds doordat de geiser niet meer in elke keuken mocht hangen. Kwamen de verbrandingsgassen vroeger gewoon nog vrij in de keuken, later moest hier een rookgasafvoerbuis op die naar buiten ging. En dan nog moest er in de keuken goede beluchting zijn. Weer later zijn er zgn. gesloten toestellen op de markt gekomen, woningen werden immers beter geïsoleerd en kierdicht gemaakt. Een gesloten toestel haalt de lucht die nodig is voor de verbranding van buiten en ook de rookgassen worden natuurlijk naar buiten afgevoerd. Naast de kleine keukengeiser bestaat en bestond er ook een bad geiser welke meer comfort (liters per minuut) gaf voor een douche of bad. Een geiser is uiteraard ‘direct gestookt’. De werking van een geiser was eenvoudig. Tijdens het tappen van water veranderd de druk voor en na een membraam dat in het koudwatergedeelte is opgenomen. Dit membraam drukte dan een gasklep open, een waakvlam (en later elektronische ontsteking) ontstak de vlam op het ‘branderbed, wat onder een warmtewisselaar zat, door de warmtewisselaar stroomt het water naar de kraan wat door de brander werd verwarmd.
- Voordelen: -Geisers zijn zowel in aankoop als in verbruik goedkoper dan voorraadtoestellen. Ze verwarmen het water immers alleen op het ogenblik dat iemand de warmwaterkraan opendraait. -Geisers kunnen een onbeperkte hoeveelheid water leveren.
- Nadelen: Ze leveren minder warm water per minuut dan een boiler, er kan vaak niet op twee plaatsen tegelijk warm water worden getapt en er dient een minimumhoeveelheid warm water per minuut te worden getapt: de tapdrempel. Onder de tapdrempel slaat het toestel af, met koud water of een wisselende temperatuur als gevolg. De tapdrempel ligt bij de meeste geisers tussen 1 à 3 liter per minuut, bij een kleinere hoeveelheid kan deze, uit veiligheidsmaatregelen, niet functioneren.
Afbeelding Vaillant badgeiser;
Foto's van toen, oude keuken geisers.